Pomimo zbliżającego się ochłodzenia związanego z nadchodzącą porą roku, w temacie śmieci robi się gorąco. Wszystko przez nadchodzące zmiany w kwestii gospodarki odpadami. Rada miejska zadecydowała, że od stycznia przyszłego roku gmina Grójec przestaje być członkiem Związku Międzygminnego pod nazwą „Natura”.
Przygotowania do opuszczenia „Natury” rozpoczęły się już w pierwszym kwartale tego roku. Po licznych konsultacjach oraz spotkaniach ze specjalistami w tej dziedzinie ustalono, że w Urzędzie powoła się nową komórkę o nazwie Wydział Gospodarki Odpadami. W wydziale od 1 lipca są zatrudnione trzy osoby, które zajmują się opracowywaniem projektów uchwał, przeprowadzeniem przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów oraz utworzeniem bazy nieruchomości – na początek – tych zamieszkałych. Od 1 grudnia zaplanowano przenosiny z urzędu do lokalu, który jest obecnie zajmowany przez „Naturę” przy ulicy Mszczonowskiej 23. Tam mieszkańcy będą mogli złożyć deklarację oraz załatwić wszelkie sprawy w tym zakresie.
Jakie stawki?
W sierpniu br. został ogłoszony przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych na okres 1 roku od właścicieli nieruchomości zamieszkałych. Termin otwarcia ofert wyznaczono na 19 września tego roku. Otwarcie ofert pozwoli przedstawić radzie miejskiej projekty pozostałych uchwał, a - co za tym idzie - również wybór metody ustalenia opłaty oraz stawki. Co do metody ustalenia opłaty za odpady planowana jest koncepcja, aby w zabudowie jednorodzinnej pozostała metoda opłaty od mieszkańca, natomiast w zabudowie wielorodzinnej miałoby to być rozliczane od 1 m3 zużytej wody na osobę. Metoda „od wody” pozwala uszczelnić system ewidencji mieszkańców. Ponieważ w mieście buduje się coraz więcej mieszkań na wynajem zdarza się, że właściciele nieruchomości z premedytacją zaniżają liczbę zamieszkujących, a gmina ma ograniczone możliwości weryfikacji i karania takich przypadków.
Możliwe metody wnoszenia opłaty: od mieszkańca, od powierzchni mieszkalnej, od zużytej wody lub ryczałt od gospodarstwa, różnią się od siebie stopniem szczelności, czyli spowodowaniem, aby składkę opłaty wnosili wszyscy, którzy korzystają z systemu, a nie tylko „ci zameldowani”. Zużycie wody jest najbardziej proporcjonalne do liczby osób wytwarzających odpady. Grójec chce przetestować stosowanie tej metody, wprowadzając ją dla zabudowy wielorodzinnej. Stawki opłat, jakie będziemy ponosić za odbiór odpadów w 2020 r., poznamy dopiero po rozstrzygnięciu przetargu i zatwierdzeniu przez radę miejską.
W ostatnim czasie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w związku z drastycznymi podwyżkami opłat za odbiór śmieci, zbadał sytuację w 302 gminach w Polsce. Powstał raport, z którego wynika, że najwyższe stawki w Polsce są w województwie mazowieckim w gminach Józefów, Marki i Otwock - 32 zł za osobę przy segregowaniu odpadów oraz 63-65 zł za osobę przy braku segregacji. W ponad 60% gmin do przetargu przystępuje tylko jeden oferent. Czy tak samo będzie w Grójcu?
Obowiązkowa segregacja
Od 6 września weszła w życie nowelizacja dotycząca odpadów. Według niej wszyscy właściciele nieruchomości mają zapewnić zbieranie w sposób selektywny powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych podzielonych na: papier (pojemnik lub worek niebieski), szkło (pojemnik lub worek zielony), tworzyw sztucznych wraz z metalem (pojemnik lub worek żółty), odpady biodegradowalne (pojemnik lub worek brązowy) oraz odpady zmieszane (pojemnik lub worek czarny). W przypadku niedopełnienia przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych gmina określi w drodze decyzji administracyjnej wysokość opłaty, stosując wyższą stawkę opłaty podwyższonej. Oznacza to dla nas wszystkich, że odpady musimy segregować, a ten, kto nie będzie segregował, zapłaci opłatę podwyższoną w wysokości od 200 do 400 % stawki podstawowej.
Nieruchomości niezamieszkałe
Na ten moment oraz rok 2020 - zgodnie z obowiązującymi przepisami - właściciele nieruchomości niezamieszkałych zobowiązani są do posiadania umowy na świadczenie usług w zakresie obierania odpadów z uprawnionym podmiotem wpisanym do rejestru działalności regulowanej z terenu Gminy Grójec. Do nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne, zalicza się m.in.: szkoły, przedszkola, urzędy, domy kultury, biblioteki, ośrodki zdrowia, apteki, obiekty produkcyjne, usługowe, handlowe, warsztaty, biura, sklepy itp. W sytuacji, gdy nieruchomość posiada dwie części: przeznaczoną na cele mieszkaniowe oraz przeznaczoną na działalność gospodarczą, właściciele tych nieruchomości, oprócz tego, że ponoszą opłatę z części zamieszkałej, powinni zawrzeć odrębną, dodatkową umowę na wywóz odpadów komunalnych niewytwarzanych w gospodarstwie domowym.
Właściciele nieruchomości mieszanych zobowiązani są wobec powyższego do: uiszczania opłaty w gminie za gospodarowanie odpadami komunalnymi - za część dotyczącą nieruchomości zamieszkałej zgodnie ze złożoną deklaracją oraz indywidualnego zawarcia umowy na odbiór odpadów komunalnych z podmiotem uprawnionym oraz za część nieruchomości niezamieszkałej, na której to prowadzona jest działalność gospodarcza. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dopuszcza tylko w jednym przypadku uiszczanie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w ramach opłaty dotyczącej nieruchomości zamieszkałej (art. 6j ust. 4a) - w przypadku prowadzenia w części lokalu mieszkalnego obsługi biurowej działalności gospodarczej. Gmina rozważa również możliwość objęcia systemem gminnym nieruchomości mieszanych (działalność gospodarcza w miejscu zamieszkania). Warto pamiętać także o tym, że niedopuszczalne jest mieszanie odpadów komunalnych z gospodarstwa domowego z odpadami z prowadzonej działalności gospodarczej. Każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest podpisać indywidualną umowę, udokumentować jej posiadanie poprzez okazanie umów i dowodów uiszczania opłaty za te usługi. Jeżeli nie wszyscy przedsiębiorcy na terenie gminy Grójec zawarli takie umowy, zobowiązani są niezwłocznie tego dokonać. Po 1 stycznia pracownicy Wydziału Gospodarki Odpadami oraz Straż Miejska przeprowadzą kontrolę, czy przedsiębiorcy mają zawarte umowy na odbieranie odpadów komunalnych.
Planowane inwestycje
Śmieci drożeją, mieszkańcy muszą ponosić coraz wyższe koszty ich zbierania, transportu i utylizacji. Gmina Grójec, podobnie jak inne w okolicy, nie posiada żadnej własnej instalacji przerabiania odpadów (sortowni, kompostowni czy składowiska) ani nawet przesypowni, którą ma np. gmina Warka, dzięki której odpady można przewozić do instalacji dużymi zestawami kontenerów. Zmuszeni jesteśmy na ten moment zapewnić dostarczanie odpadów do instalacji komunalnych (dawnych RIPOK-ów), które są oddalone od Grójca o ponad 50 km i to śmieciarkami, które zbierały odpady z domów. Jedynym sposobem na ten moment jest wdrożenie podstawowej zasady hierarchii postępowania z odpadami, gdzie najważniejszą jest minimalizowanie powstawania odpadów. A możemy robić to na co dzień w naszych domach i dostarczać jak najwięcej odpadów do PSZOK - Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Punkt to coś więcej niż „czasowy magazyn” dla odpadów.
Właśnie pojawiła się szansa przygotowania budowy nowego PSZOK-u. Jednostki samorządu terytorialnego (JST) oraz podmioty świadczące usługi na rzecz JST będą mogły ubiegać się o unijne wsparcie przedsięwzięć z zakresu rozwoju gospodarki odpadami komunalnymi. Pieniądze rozdysponuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do konkursu mogą zostać zgłoszone inwestycje dotyczące wyłącznie Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), które będą obsługiwać powyżej 20 tyś mieszkańców lub wartość ich kosztów kwalifikowanych będzie większa niż 2 mln zł. Warto podkreślić, że jest to już ostatnia transza dotacji na ten cel- opracowanie koncepcji oraz przygotowanie wniosku o dotację. Maksymalna dotacja wynosi od 68 do 85 % wartości całego projektu kosztów kwalifikowanych. Budowa PSZOK-u wraz z zapleczem technicznym oraz magazynowo - socjalnym jest warunkiem utworzenia w Grójcu spółki komunalnej, która zajmie się w przyszłości mogłaby zarządzać i być wykonawcą w zakresie wywozu odpadów komunalnych. W większości państw europejskich sektor gospodarki odpadami to część rynku gospodarki samorządowej – to mieszkańcy poprzez swoje opłaty budują tą gałąź gospodarki lokalnej, a tym samym samorządy mają realny wpływ na wysokość opłat ponoszonych przez mieszkańców za wywóz odpadów. Szkoda, że mając taki potencjał, jaki ma związek międzygminny, przez ponad 6 lat nie zbudowano żadnej alternatywy w zakresie instalacji komunalnych, transportu odpadów czy choćby najmniejszego elementu jakim jest gromadzenie odpadów – czyli po prostu pojemników i kontenerów. Przez 6 lat pozwolono na dzisiejszą sytuację – całkowite uzależnienie się od firmy zewnętrznej. Czy stać na to mieszkańców ?
Urząd Gminy i Miasta Grójec